Suche
Alarmerend, maar oplosbaar: klimaatdoelstellingen kunnen alleen worden bereikt met een ommekeer in de bouw
Op de KliNa Dag 2025 in Wenen werd duidelijk: de klimaatdoelstellingen kunnen niet worden bereikt zonder een omvangrijke bouwomslag. Deskundigen laten echter zien: de oplossing is haalbaar – als er nu actie wordt ondernomen.
Alarmerend, maar oplosbaar: klimaatdoelstellingen kunnen alleen worden bereikt met een ommekeer in de bouw
Hoe kan de bouwsector een bijdrage leveren aan het behalen van de klimaatdoelstellingen die op nationaal en EU-niveau zijn gesteld? Deze vraag stond centraal in de vierde KliNa dag op 3 september. Onder het motto ‘Just Do It Green’ bespraken zo’n 150 experts de strategieën, kansen en obstakels voor een klimaatneutrale toekomst.
Feiten: de klimaatdoelstellingen van Oostenrijk in een internationale vergelijking
In haar keynote speech gebruikte Sigrid Stagl, universiteitsprofessor aan de WU Wenen, wetenschappelijke bevindingen om de verbanden tussen economische en ecologische kansen aan te tonen en wees op mogelijke risico's. Om de klimaatdoelstelling in 2040 te halen zou volgens Stagl de uitstoot van Oostenrijk jaarlijks met acht procent moeten dalen. Dat is haalbaar, maar vergt investeringen van 6,4 tot 11,2 miljard euro per jaar, wat overeenkomt met 1,3 tot 2,4 procent van het bbp.
“Wil Oostenrijk in 2040 klimaatneutraal worden, dan moeten de emissies jaarlijks met acht procent dalen.”Sigrid Stagl
Want één ding is duidelijk: 6 van de 9 planetaire grenzen zijn al overschreden, met ernstige gevolgen voor alle levensgebieden. En iedereen die denkt dat klimaatbescherming en duurzaamheid te duur zijn, heeft het mis. Op de lange termijn werpen klimaatbescherming en duurzaamheid vruchten af.
Wat mislukt er?
Maar waar moet het geld voor deze investeringen vandaan komen? Ook daarvoor heeft de Wetenschapper van het Jaar 2024 een oplossing klaar: Stagl wees op potentiële besparingen van zo’n vijf miljard euro door het afschaffen van klimaatcontraproductieve subsidies. Extra inkomstenbronnen kunnen worden gegenereerd via een financiële transactie- of beursbelasting van ongeveer één tot 4,5 miljard euro, een vermogensbelasting van vier miljard euro of een successierechten van één miljard euro.
“Klimaatbescherming zal alleen slagen als we niet alleen nieuwe dingen groener maken, maar ook stoppen met het verkeerde doen.”Sigrid Stagl
Waarom mislukt het in Oostenrijk? Stagl noemde Denemarken als rolmodel, waar een aanpak van de hele overheid de klimaatbescherming in alle departementen verankert. Oostenrijk is lange tijd een laatkomer geweest, maar heeft met de doelstelling voor 2040 een passend ambitieniveau bereikt, waar we nu naartoe moeten werken.
Innovaties in de bouw: van recycling tot digitalisering
Indrukwekkende praktijkvoorbeelden laten zien hoe Klimaatbescherming in de bouw en hoe het er in de industrie daadwerkelijk uit kan zien:
Repatriëring van hulpbronnen
Johannes Czeczil van Balsa deed verslag van de renovatie van de aluminiumslakstortplaats in Neder-Oostenrijk. Volgens Czeczil is de primaire winning van aluminium extreem energie-intensief. Aan de andere kant is recycling een factor 1:10 minder energie-intensief dan nieuwe productie. Met balsa wordt per ton granulaat elf ton CO₂ bespaard. Volgens het bedrijf zullen de besparingen tegen het einde van het project oplopen tot ongeveer vier per duizend van de Oostenrijkse CO₂-uitstoot.
Bestaande vóór nieuwbouw
Deskundigen waarschuwden ervoor om renovaties schematisch uit te voeren. “Een gebouw van dertig jaar oud kan structureel zo intact zijn dat ingrepen ecologisch en economisch weinig zin hebben. We hebben individuele beoordelingen nodig, anders slaat de renovatie zijn doel voorbij”, luidt de samenvatting uit de praktijk.
Vooruit plannen
Caroline Palfy van Orbyz benadrukte op het podium van KliNa 2025 dat de bouwsector zelf verantwoordelijk is om ervoor te zorgen dat gebouwen over 50, 100 of 200 jaar nog steeds zullen functioneren. Palfy ziet het feit dat het gebruik van grijs water vandaag de dag niet standaard gepland is, ook al zal het over twintig jaar wel nodig zijn, als een “gemiste kans”.
Digitalisering als sleutel
Veel experts waren het erover eens: digitalisering is een voorwaarde voor duurzaam bouwen. Een goed onderhouden BIM-model vormt de basis voor toekomstige generaties. Medisch officier Michael Jungwirth wees daarentegen op mogelijke risico's: de kwaliteit van de documenten die worden ontvangen van medische officieren en deskundigen is niet altijd toegenomen als gevolg van het toegenomen gebruik van AI.
Gedeelde verantwoordelijkheid in de bouw
In de slotpaneldiscussie van het gecertificeerde ÖkoEvent Plus was iedereen het erover eens: transformatie kan alleen slagen als ecologische, sociale en economische aspecten samen worden bekeken.
“We moeten de moed hebben om bestaande oplossingen consequent toe te passen – en tegelijkertijd resoluut nieuwe wegen in te slaan.”
