Is bureaucratie overweldigend vakmanschap?

Is bureaucratie overweldigend vakmanschap?

Een actueel onderzoek van SME Research Austria, uitgevoerd in opdracht van de Federale Afdeling Handel en Ambachten van de Oostenrijkse Kamer van Koophandel (WKÖ), toont duidelijk de omvang van de last aan: de Oostenrijkse handels- en ambachtelijke bedrijven geven jaarlijks ongeveer 4,3 miljard euro uit aan bureaucratische vereisten. Jaarlijks gaan ongeveer 70 miljoen arbeidsuren verloren, wat overeenkomt met ongeveer 42.190 voltijdbanen en bijna 6,6 procent van de totale personeelscapaciteit in de handel en ambacht. Volgens het onderzoek rapporteerde 70,9 procent van de bedrijven een toename van de bureaucratische lasten in de afgelopen drie jaar. Slechts 0,4 procent van de bedrijven rapporteerde echter merkbare verlichting.

Extra druk voor de industrieën

Bedrijven vinden de toenemende documentatie- en rapportagevereisten bijzonder stressvol, vooral op het gebied van arbeids-, milieu- en belastingwetgeving. Deze zijn niet alleen in aantal toegenomen, maar zijn vaak ook complex om te implementeren of overlappen elkaar qua inhoud. Nieuwe uitdagingen komen ook voort uit duurzaamheid en EU-regelgeving. Wetten zoals de EU MVO-richtlijn inzake duurzaamheidsrapportageverplichtingen, de Supply Chain Act of de EU-ontbossingsverordening stellen aanvullende eisen. Vooral kleine en middelgrote bedrijven voelen zich hierdoor overweldigd. Ook de fiscale en financiële lasten vormen een probleem. Verschillende cao's, ingewikkelde loonadministraties en verschillende vereisten in de afzonderlijke deelstaten verhogen de inspanning en het risico op fouten, wat snel duur kan worden. Daarnaast zijn er langdurige goedkeuringsprocedures en goedkeuringsprocessen voor operationele faciliteiten, energievraagstukken en startende bedrijven, die de ondernemersdynamiek belemmeren.

Eerste overheidsmaatregelen

De handelaars en hun vertegenwoordigers komen al met concrete voorstellen voor verlichting. Met het kabinetspakket voor het middenbedrijf werd een eerste stap gezet: vanaf 1 juli 2025 geldt de standaard verbruiksbelasting (NoVA) voor lichte bedrijfswagens in klasse N1 niet meer en vervalt de verplichting om bonnen af ​​te drukken tot een bedrag van 35 euro. Ook de goedkeuringsprocedures op het gebied van operationele faciliteiten, energie en startende bedrijven zullen in de toekomst worden versneld.

De vraag naar structurele vermindering van de bureaucratie

De Oostenrijkse Kamer van Koophandel roept ook op tot een brede stop van de bureaucratie. Volgens schattingen zou het verminderen van de extra bureaucratische inspanning met slechts tien procent ongeveer 430 miljoen euro aan kosten kunnen besparen en ongeveer 4.200 fulltime werknemers weer productief kunnen maken. Er wordt ook gepleit voor vereenvoudiging van de rapportageverplichtingen en de EU-regelgeving. Met name het MKB zou moeten worden vrijgesteld of op zijn minst ontheven van verplichte duurzaamheidsrapportages en bepaalde regelgeving, zoals de Supply Chain Act. Een aanpassing van de implementatie van de Richtlijn Corporate Sustainability Reporting (CSRD) wordt dringend noodzakelijk geacht. Bedrijven eisen ook meer rechtszekerheid en duidelijkheid in bureaucratische procedures. Regelgeving, eisen en sancties moeten begrijpelijk en duidelijk zijn om risico’s berekenbaar te houden en onnodig dubbel werk te voorkomen.

Europa in zicht – meer duidelijkheid voor het MKB

Hoewel de federale regering heeft besloten een eerste hulp te bieden met het pakket voor middelgrote bedrijven, zijn de ondernemers sceptisch over de vraag of deze maatregelen voldoende zijn – vooral met het oog op de aanhoudende toename van de EU-regelgeving. Hoe dan ook worden Europese voorstellen om bepaalde rapportageverplichtingen en regelgeving te stroomlijnen positief ontvangen, vooral als deze onevenredig grote gevolgen hebben voor het MKB.

Wat moet er nu gebeuren

Om ervoor te zorgen dat het terugdringen van de bureaucratie in de ambachtelijke sector niet slechts lippendienst blijft, zijn er verschillende noodzakelijke maatregelen in opkomst: deze omvatten onder meer juridische effectbeoordelingen die specifiek de impact van nieuwe regelgeving op kleine bedrijven kwantificeren. Ook is een harmonisatie van de regelgeving tussen de staten nodig om tegenstrijdige eisen te voorkomen. De digitalisering van administratieve procedures moet met zo weinig mogelijk extra administratieve inspanning en met een hoge mate van gebruiksvriendelijkheid plaatsvinden. Bestaande regelgeving moet regelmatig worden beoordeeld op efficiëntie en relevantie en, indien nodig, gestroomlijnd. Bovendien zijn er gespreide eisen en uitzonderingen nodig voor het MKB, met name op het gebied van milieu, duurzaamheid en rapportage.

Opluchting als kans voor innovatie

Voor de Oostenrijkse handel en ambachten is de bureaucratie geen abstract probleem, maar een dagelijkse realiteit. De last is hoog – in geld, tijd en verloren productiviteit. De eerste maatregelen van het kabinet brengen verlichting, maar bij veel bedrijven is er nog weinig merkbaar effect. Als Oostenrijk wil overleven in de internationale concurrentie, zijn nu substantiële, gerichte en duurzame vereenvoudigingen noodzakelijk. Een duurzame vermindering van de bureaucratie zou niet alleen de kosten kunnen verlagen, maar ook innovatie en werkgelegenheid kunnen bevorderen.