Τα γιγάντια δέντρα γίνονται κανό πιρόγα

Transparenz: Redaktionell erstellt und geprüft.
Veröffentlicht am

Τα τσιπ πετάνε ξανά στη λίμνη Attersee: Εκεί που πριν από περίπου 8.000 χρόνια οι κάτοικοι των πασσάλων έπλεαν στη λίμνη με κανό, δύο νέα σκάφη βασισμένα σε μοντέλα της Λίθινης Εποχής κατασκευάζονται τώρα.

Am Attersee fliegen wieder die Späne: Wo vor rund 8.000 Jahren schon die Pfahlbauer mit Einbäumen über den See fuhren, entstehen nun zwei neue Boote nach steinzeitlichem Vorbild.
Αρχική επεξεργασία των πιρόγων με ανακατασκευασμένα εργαλεία της λίθινης εποχής © oebf/W. Lienbacher

Τα γιγάντια δέντρα γίνονται κανό πιρόγα

Ο σύλλογος «Pfahlbau am Attersee» συνεχίζει την αρχαία παράδοση με την υποστήριξη των Αυστριακών Ομοσπονδιακών Δασών (ÖBf) και του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας (NHM): Τα μοναδικά ξύλινα κομμάτια είναι κατασκευασμένα από δύο ασημένια έλατα ηλικίας άνω των 130 ετών και τα οποία συγκομίστηκαν από τα Ομοσπονδιακά Δάση στη δασική περιοχή Loibichl στο Attersee. "Το δάσος ήταν ανέκαθεν μια από τις πιο σημαντικές πηγές ανθρώπινης ζωής - το ξύλο ήταν απαραίτητο ως κατασκευή και καύσιμο από την εποχή του λίθου και παραμένει μέχρι σήμερα. Το έργο εκσκαφέας ζωντανεύει ένα κομμάτι ιστορίας εδώ στη λίμνη Attersee", λέει ο Andreas Gruber, Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου για τη Δασοκομία και τη Διατήρηση της Φύσης στο Federal Forests. Ενώ ένα κανό πιρόγας κατασκευάζεται από την ένωση πασσάλων με χρήση σύγχρονων εργαλείων, μια ομάδα με επικεφαλής τον πειραματικό αρχαιολόγο Wolfgang Lobisser κατασκευάζει το δεύτερο κανό πιρόγας χρησιμοποιώντας κυρίως αντίγραφα προϊστορικών εργαλείων. Με αυτόν τον τρόπο, οι επιστήμονες αναβιώνουν μια τέχνη χιλιάδων ετών. Το 2011, η UNESCO ανακήρυξε αρκετούς ιδιαίτερα καλοδιατηρημένους οικισμούς πασσαλόπηκτων στη λίμνη Attersee ως μνημεία παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς.

Experimentalarchäologe Wolfgang Lobisser bei der Bearbeitung eines Einbaums.
Experimentalarchäologe Wolfgang Lobisser bei der Bearbeitung eines Einbaums.

Τυπικά είδη δέντρων

Ernte der Weißtannen im ÖBf-Forstrevier Loibichl im Herbst 2024 (c) Pfahlbauverein
Ernte der Weißtannen im ÖBf-Forstrevier Loibichl im Herbst 2024 (c) Pfahlbauverein

Δύο ιδιαίτερα ισχυρά γιγάντια δέντρα με ύψος πάνω από 40 μέτρα και περιφέρεια έως 3,5 μέτρα χρησιμοποιούνται για αυτό το εξαιρετικό έργο. Προκειμένου να βρουν τα σωστά δείγματα, το προσωπικό της Ομοσπονδιακής Δασοκομίας έψαξε εντατικά για κατάλληλα δέντρα και τα βρήκε στις δημοτικές περιοχές Innerschwand και Unterach. "Το ασημένιο έλατο είναι ένα είδος δέντρου με μακρά παράδοση που είναι χαρακτηριστικό της περιοχής. Είναι σταθερό, εύκολο στη χρήση και επομένως ιδανικό για την παραγωγή δέντρων πιρόγας. Αυτό δείχνει τον διαφορετικό ρόλο που παίζουν τα δάση μας στην περιοχή", λέει ο Laurenz Aschauer, επικεφαλής της δασικής επιχείρησης ÖBf Traun-Innviertel.

Τα εργαλεία της Λίθινης Εποχής συναντούν το αλυσοπρίονο

Rekonstruierte Steinzeit-Werkzeuge
Rekonstruierte Steinzeit-Werkzeuge

Η εργασία στους δύο κορμούς διαρκεί συνολικά περίπου δύο εβδομάδες. Έρευνα, πρακτική και ιστορία συνδυάζονται στον παραλιακό δρόμο της λίμνης Seewalchner: η μία από τις δύο φυλές δουλεύεται κυρίως με ανακατασκευασμένα εργαλεία της Λίθινης Εποχής από ξύλο, πέτρα, σίδηρο ή μπρούντζο, ενώ στην άλλη οι τεχνίτες από τον σύλλογο Pfahlbau στο Attersee και οι αγρότες Seewalchner βασίζονται περισσότερο στις αλυσίδες. "Συνολικά περίπου 600 ώρες χειρωνακτικής εργασίας πηγαίνουν σε ένα κανό πιρόγα - από την ισοπέδωση της γάστρας μέχρι το άνοιγμα του κορμού. Στόχος μας είναι να επαναφέρουμε στη ζωή αυτόν τον αρχικό χαρακτήρα και να τον κάνουμε ορατό και κατανοητό σε όλους", εξηγεί ο Gerald Egger από το Attersee Pfahlbauverein.

Από τη λίμνη πίσω στη χώρα

Einbaum während der Erstbearbeitung (c) Hans-Joachim Rau
Einbaum während der Erstbearbeitung (c) Hans-Joachim Rau

Μετά την αρχική επεξεργασία, τα τεμάχια πιρόγας, τα λεγόμενα «beaters», βυθίζονται στο Attersee για αρκετούς μήνες. Το πότισμα κάνει το ξύλο να ηρεμεί και γίνεται πιο ανθεκτικό στον ήλιο, τον άνεμο και τη βροχή. Τα κανό πιρόγας θα λάβουν επιτέλους τις τελευταίες τους πινελιές το καλοκαίρι του 2026. Η επόμενη μεγάλη τους εμφάνιση θα είναι ως μέρος μιας ρεγκάτας πιρόγας, η οποία, όπως και το 2016, αναμένεται να προσελκύσει πολλούς επισκέπτες στη λίμνη Attersee.

Σωρευμένες κατοικίες της UNESCO στη λίμνη Attersee

Οι ξύλινες πασσαλώδεις κατοικίες, γνωστές και ως παραλίμνιοι οικισμοί, ήταν μια τυπική μορφή οικισμού στην περιοχή των Άλπεων στη Νεολιθική περίοδο. Τα ερείπια περισσότερων από 30 χωριών που κατοικούν στοιβάζονται έχουν βρεθεί μέχρι στιγμής στη λίμνη Attersee. Προστατευμένα κάτω από το νερό και από ιζήματα, το ξύλο, τα εργαλεία και τα καθημερινά αντικείμενα διατηρούνται εκπληκτικά καλά εδώ και χιλιάδες χρόνια. Η παλαιότερη γνωστή χρονολόγηση βρίσκεται στο Seewalchen στην περιοχή του καταδυτικού πύργου και χρονολογείται από το 3.990 π.Χ. Το 1870, η πρώτη πασσαλική κατοικία στην Άνω Αυστρία βρέθηκε επίσης στο Seewalchen am Attersee, ακριβώς στην έξοδο του Ager. Το 2011, οι τοποθεσίες στη λίμνη Attersee, μαζί με άλλες σε έξι χώρες, ανακηρύχθηκαν Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Ο σύλλογος «Pfahlbau am Attersee» μεταφέρει αυτή την κληρονομιά με ζωηρό τρόπο και δένει με την παράδοση της Λίθινης Εποχής με τα κανό σκάμματα. Αυτό καθιστά σαφές πόσο στενά συνδέονταν τότε η ζωή, το δάσος και το νερό.(gh)